Theanine
Theanine là hợp chất tự nhiên có trong Trà Xanh và trà đen, có tác dụng cải thiện chất lượng giấc ngủ và sự tập trung. Trong bài viết này, Thuốc Gia Đình xin gửi đến bạn đọc những thông tin về Theanine.
1 L-Theanine là chất gì?
Theanine hay còn được gọi là L-Theanine hoặc N(5)-ethyl-L-glutamine là một N(5)-alkylglutamine trong đó nhóm alkyl là ethyl. Nó đã được phân lập từ trà xanh. Nó có vai trò như một tác nhân bảo vệ thần kinh, một chất chuyển hóa thực vật và một chất bảo vệ geroprotector. Nó là một tautome của zwitterion N(5)-ethyl-L-glutamine.
L – Theanine còn có thể ảnh hưởng đến mức độ và nồng độ của một số hóa chất trong não như serotonin và dopamine, ảnh hưởng đến tâm trạng, giấc ngủ và cảm xúc, và cortisol, giúp cơ thể đối phó với căng thẳng. Sự thay đổi cân bằng của các chất này có thể làm thay đổi tâm trạng hoặc mức độ căng thẳng của người.
1.1 Lịch sử ra đời
Chỉ đứng sau nước, trà là đồ uống được tiêu thụ rộng rãi nhất trên thế giới. Theanine được phát hiện như một thành phần của trà xanh vào năm 1949 và được phê duyệt tại Nhật Bản vào năm 1964 để sử dụng không giới hạn trong tất cả các loại thực phẩm (bao gồm sôcôla, nước ngọt và trà thảo mộc), ngoại trừ thực phẩm dành cho trẻ sơ sinh. Nó cũng mang lại hương vị và hương vị umami (nước dùng hoặc mặn) độc đáo cho trà xanh.
Theanine có nguồn gốc từ lá của C. sinensis (trà) và 2 loài Camellia khác (Camellia japonica và Camellia sasanqua). C. sinensis có nguồn gốc từ Đông Á và là thành viên của họ Theaceae. Cây bụi hoặc cây thường xanh cao tới hơn 9 m và được cắt tỉa từ 60 cm đến 1,5 m để trồng trọt. Những chiếc lá có răng cưa, màu xanh đậm của nó mọc xen kẽ và hình bầu dục, trong khi những bông hoa màu trắng và có mùi thơm của nó xuất hiện đơn lẻ hoặc thành cụm.
Theanine cũng đã được phân lập từ nấm ăn được Boletus badius, mặc dù thông tin chỉ giới hạn ở một ấn phẩm duy nhất năm 1960. ( Casimir 1960 ) Loại nấm này thường được tìm thấy vào cuối mùa hè và mùa thu ở Hoa Kỳ. Nó có màu nâu đỏ đến gạch sẫm màu/nâu với thân cao từ 4 đến 12 cm. Thịt có màu trắng đến vàng và trở thành màu xanh lam nhạt khi bị cắt hoặc bầm tím.
1.2 Danh pháp
1.2.1 Tên chung quốc tế
Theanine
1.2.2 Danh pháp IUPAC
(2S)-2-amino-5-(ethylamino)-5-oxopentanoic acid.
1.3 Đặc điểm hoạt chất Theanine
- Công thức hóa học: C7H14N2O3.
- Trọng lượng phân tử: 174,20 g/mol.
2 Cơ chế hoạt động
L-Theanine qua được vách ngăn mạch máu não, tác động trực tiếp đến não, làm tăng cường Serotonin và Dopamine giúp tăng cường trí nhớ.
L-Theanine cũng làm tăng chất chống oxy hóa (Glutathione) giúp cơ thể tăng sức đề kháng, nếu kết hợp với caffeine giúp cải thiện nhận thức.
Ngoài ra, L-Theanine giúp làm tăng sự hoạt động của sóng não, tăng hiệu quả chất dẫn truyền thần kinh, giúp mang lại giấc ngủ sâu hơn.
3 Công dụng và tác dụng dược lý
3.1 Hoạt tính chống oxy hóa, hỗ trợ hệ miễn dịch của cơ thể
So với trà xanh, L-Theanine có tác dụng chống oxy hóa yếu, được đo bằng sự ức chế quá trình oxy hóa LDL.
L-Theanine giúp cơ thể sản xuất Glutathione (chất chống oxy hóa) giúp tăng cường hệ miễn dịch đẩy lùi bệnh tật và rối loạn chức năng. Ngoài ra, L-Theanine còn hỗ trợ điều trị ung thư. L-Theanine còn có tác dụng giảm cân hiệu quả nhờ giảm triglyceride trong máu và axit béo. L-Theanine kích thích sản xuất prostalandin E, giảm các tác dụng bất lợi của các thuốc chống viêm không steroid, giúp mau lành các vết loét trên ở dạ dày.
3.2 Giảm căng thẳng, lo lắng
Nghiên cứu cho thấy rằng L-Theanine có trong trà xanh hoặc trà đen giúp tăng cảm giác thư giãn này bằng cách giảm nhịp tim khi nghỉ ngơi.
3.3 Tăng sự tập trung
Kết hợp L-Theanine và Caffeine có thể giúp tăng sự tập trung và chú ý.
Một nghiên cứu nhỏ cho thấy sự kết hợp giữa L-Theanine (97mg) và caffeine (40mg) giúp tập trung tốt hơn, những người tham gia nghiên cứu cảm thấy tỉnh táo và ít mệt mỏi hơn.
3.4 Hỗ trợ điều trị khối u và bệnh ung thư
L-Theanine có liên quan đến việc hỗ trợ tăng tác dụng chống khối u của một số loại thuốc hóa trị gọi là Doxorubicin. Có một số nghiên cứu cho thấy những người thường xuyên uống trà có tỉ lệ mắc ung thư thấp hơn.
Tuy nhiên, các nhà khoa học cần phải nghiên cứu thêm để hiểu rõ các tương tác cụ thể giữa các chất hóa học này.
3.5 Giảm huyết áp ở người cao huyết áp
Một nghiên cứu cho thấy những người gặp căng thẳng bị cao huyết áp, sử dụng L-Theanin giúp giảm huyết áp. Trong cùng một nghiên cứu, các nhà nghiên cứu cho rằng caffeine có tác dụng hạ huyết áp nhưng ít hiệu quả hơn. L-Theanine hỗ trợ ngủ ngon do nó thúc đẩy sự thư giãn.
Một nghiên cứu mù đôi đã xem xét tác dụng của L-Theanine đối với 98 bé trai từ 8 đến 12 tuổi. Một nhóm ngẫu nhiên được cho uống hai viên L-Theanine nhai 100 mg hai lần mỗi ngày. Nhóm còn lại nhận được thuốc giả dược. Sau 6 tuần, nhóm dùng L-Theanine có giấc ngủ dài hơn và ngon giấc hơn. Mặc dù kết quả đầy hứa hẹn nhưng vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn trước khi được chứng minh là an toàn và hiệu quả, đặc biệt là đối với trẻ em.
Nghiên cứu khác cho thấy L-Theanine cải thiện chất lượng giấc ngủ cho những người được chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt.
4 Liều dùng – Cách dùng
Liều dùng
| Điều trị | Liều dùng |
| Bệnh tim mạch | Bổ sung 50 mg hoặc 200 mg L-Theanine đã được sử dụng ở người trưởng thành khỏe mạnh để làm giảm các hành vi hoặc huyết động não cấp tính do caffeine gây ra và tăng nhịp tim hoặc huyết áp do căng thẳng gây ra. |
| Tâm thần phân liệt | L-Theanine bổ sung 250 mg/ngày hoặc 400 mg/ngày trong 8 tuần (tức là ngoài thuốc chống loạn thần hiện tại) đã được nghiên cứu để sử dụng trong việc cải thiện điểm số dương tính và tâm lý chung của Thang đo Hội chứng Tích cực và Tiêu cực (PANSS) ở bệnh nhân với bệnh tâm thần phân liệt. |
| Rối loạn giấc ngủ | Sử dụng bổ sung L-Theanine 250 mg/ngày hoặc 450 mg/ngày (225 mg hai lần mỗi ngày) trong 8 tuần (tức là ngoài thuốc chống loạn thần hiện tại) đã được nghiên cứu để cải thiện một số biện pháp về giấc ngủ ở bệnh nhân mắc chứng rối loạn giấc ngủ nặng, rối loạn trầm cảm, tâm thần phân liệt hoặc rối loạn lo âu lan tỏa (GAD). |
4.1 Cách dùng
Theanine có thể uống cùng bữa ăn không cùng bữa ăn. Tuy nhiên lúc đói tác dụng có thể nhanh hơn. Nếu dùng khoảng 30 phút 60 phút trước khi đi ngủ sẽ giúp dễ đi vào giấc ngủ hơn.
==>> Xem thêm về hoạt chất: Ambroxol: Thuốc long đờm, tiêu nhầy – Dược thư Quốc Gia 2022.
5 Tác dụng phụ
- Chưa có thông tin về tác dụng phụ khi sử dụng Theanin.
- Tuy nhiên khi tiêu thụ một lượng lớn trà xanh có thể dẫn đến đau bụng, buồn nôn, cáu gắt.
- Do trong trà xanh chứa nhiều caffein nên phụ nữ có thai, phụ nữ đang cho con bú và trẻ em không nên sử dụng quá nhiều.
- Các thử nghiệm lâm sàng sử dụng số lượng nhỏ người tham gia và báo cáo ít về các tác dụng phụ. Một nghiên cứu ở những người tham gia là người cao tuổi đã ghi nhận số lượng cơn đau đầu được báo cáo cao hơn ở những người dùng 4 liều L-Theanine 250 mg. ( Haskell 2008 )
- Mức giảm HDL trung bình là 4,4 mg/dL ( P = 0,011) đã được quan sát thấy ở những người trưởng thành mắc chứng rối loạn trầm cảm nặng được điều trị bổ sung L-Theanine 250 mg/ngày trong 8 tuần.
==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Atropin sulfat: Thuốc kháng muscarin – Dược Thư Quốc Gia Việt Nam 2022.
6 Tương tác thuốc
| Thuốc | Tương tác |
| Thuốc hạ huyết áp | Theanine có thể làm giảm huyết áp. Dùng Theanine cùng với thuốc hạ huyết áp có thể khiến huyết áp xuống quá thấp. Do đó, theo dõi huyết áp trong quá trình sử dụng. |
| Thuốc an thần (thuốc ức chế thần kinh trung ương) | Một số loại thuốc, được gọi là thuốc an thần, có thể gây buồn ngủ và làm nhịp thở chậm. Có một số lo ngại rằng Theanine cũng có thể gây buồn ngủ và thở chậm. Nhưng hầu hết các nghiên cứu đều không cho thấy tác dụng này. Nên thận trọng khi sử dụng Theanine cùng với thuốc an thần. |
7 Cập nhật thông tin về nghiên cứu mới của L-Theanin
Phức hợp Theanine mới, Mg-L-Theanine cải thiện chất lượng giấc ngủ thông qua điều chỉnh hoạt động điện hóa của não:
L-Theanine thường được sử dụng để cải thiện chất lượng giấc ngủ thông qua các chất dẫn truyền thần kinh ức chế. Mặt khác, Mg2 +, một chất đối kháng NMDA tự nhiên và chất chủ vận GABA, có vai trò quan trọng trong việc điều hòa giấc ngủ. Sử dụng mô hình hoạt động điện não do caffeine gây ra. Ở nghiên cứu này đã nghiên cứu hiệu lực của L-Theanine và hai hợp chất Mg-L-Theanine mới với nồng độ Magie khác nhau trên mẫu ghi điện vỏ não (ECoG), biểu hiện thụ thể GABAergic và serotonergic, dopamine, serotonin, và nồng độ melatonin. Và đánh giá độ trễ và thời lượng của giấc ngủ trong mô hình giấc ngủ do pentobarbital gây ra. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng L-Theanine, đặc biệt là các phức hợp khác nhau của nó với magie làm tăng biểu hiện của các thụ thể GABAergic, serotonergic và glutamatergic, có liên quan đến việc giảm tần số ECoG, tăng biên độ và tăng cường sức mạnh sóng delta. Bên cạnh việc tăng dopamin, serotonin, và melatonin; MDA giảm và nồng độ enzyme chống oxy hóa tăng cũng được quan sát thấy đặc biệt với phức hợp Mg. Các phân tích biểu hiện protein cũng cho thấy phức hợp Mg-L-Theanine làm giảm đáng kể nồng độ nitric oxit synthase cảm ứng (iNOS) và nitric oxit synthase nội mô (eNOS). Theo những kết quả này, phức hợp Mg đã cải thiện độ trễ và thời lượng giấc ngủ ngay cả sau khi sử dụng caffeine. Do đó, dữ liệu chỉ ra rằng các hợp chất Mg-L-Theanine làm tăng tác dụng của L-Theanine đối với giấc ngủ bằng cách tăng cường sóng não chậm, điều chỉnh hoạt động điện của não và tăng mức độ dẫn truyền thần kinh và thụ thể GABA.
8 Các dạng bào chế phổ biến
Các sản phẩm nổi tiếng chứa Theanin trên thị trường hiện nay gồm: PM Nature Pro, Buona Circadiem Plus, Melatonin Plus, Boni Sleep,…
Hình ảnh một số sản phẩm chứa Theanin:
9 Tài liệu tham khảo
1. Chuyên gia Pubchem. Theanine, Pubchem. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2023.
2. Chuyên gia Drugbank. Theanine, Drugbank. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2023.
3. Chuyên gia Drugs.com. L-Theanine, Drug.com. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2023.
4. Tác giả Muhammed Furkan Dasdelen và cộng sự (Đăng ngày 5 tháng 8 năm 2022). A Novel Theanine Complex, Mg-L-Theanine Improves Sleep Quality via Regulating Brain Electrochemical Activity, Pubmed. Truy cập ngày 11 tháng 9 năm 2023.