Lodoxamide tromethamine

Bài viết biên soạn dựa theo

Dược thư quốc gia Việt Nam, lần xuất bản thứ ba

Do Bộ Y Tế ban hành Quyết định số 3445/QĐ-BYT ngày 23 tháng 12 năm 2022

Tên chung quốc tế: Lodoxamide tromethamine.

Mã ATC: S01GX05. 

Loại thuốc: Thuốc ổn định dưỡng bào, chống dị ứng.

1 Dạng thuốc và hàm lượng 

Lọ dung dịch thuốc tra mắt 0,1% có đầu nhỏ giọt (5, 10, 15 ml), chứa chất bảo quản là Benzalkonium clorid 0,007%. 

Ống Nhựa đơn liều 0,1% (0,4 ml), dùng 1 lần. 

1,78 mg lodoxamid tromethamin tương đương 1 mg lodoxamid.

2 Dược lực học 

Lodoxamid tromethamin là một thuốc có tác dụng ổn định dưỡng bào. Thuốc ngăn cản sự hoạt hóa và sự giải phóng các chất trung gian gây viêm (như histamin, leucotrien) từ các tế bào có liên quan đến phản ứng mẫn cảm như dưỡng bào và ức chế hóa hướng động bạch cầu ưa eosin. 

Lodoxamid tromethamin có nhiều tác dụng được lý giống natri cromolyn (natri cromoglicat) và natri nedocromil, nhưng có cường độ tác dụng mạnh hơn nhiều lần, nếu tính theo khối lượng thuốc. Lodoxamid tromethamin không có tác dụng làm co mạch, kháng histamin và chống viêm trực tiếp. Cơ chế tác dụng có thể là lodoxamid tromethamin ngăn cản sự chuyển vận calci vào dưỡng bào khi có kháng nguyên kích thích. 

Dung dịch thuốc tra mắt lodoxamid 0,1% được dùng để điều trị triệu chứng một số bệnh dị ứng mắt như viêm kết mạc, giác mạc và kết – giác mạc mùa xuân. Giống như các thuốc ổn định dưỡng bảo khác, điều trị bằng lodoxamid tromethamin về bản chất có tác dụng phòng bệnh. Một khi các chất trung gian đã được giải phóng và bệnh đã phát triển, thì lodoxamid tromethamin không có hiệu quả. Tuy nhiên, thuốc vẫn được dùng để ngăn ngừa các phản ứng dị ứng do người bệnh vẫn tiếp tục bị phơi nhiễm với kháng nguyên. Lodoxamid cũng được nghiên cứu để phòng bệnh trong điều trị bệnh hen phế quản nhưng lợi ích chưa được chứng minh; lodoxamid dạng ethyl ester được dùng để uống hoặc dạng muối tromethamol để hít.

3 Dược động học 

Nhỏ một giọt lodoxamid 0,1% vào mỗi mắt, 4 lần mỗi ngày, trong 10 ngày liên tiếp, cho 12 người tình nguyện khỏe mạnh, không phát hiện thấy có lodoxamid trong huyết tương. Phương pháp đã dùng có khả năng phát hiện được nồng độ lodoxamid trong huyết tương từ 2,5 nanogam/ml trở lên. 

Sự thải trừ lodoxamid chủ yếu qua thận. Dùng ¹⁴C-lodoxamid uống, thấy nửa đời thải trừ qua nước tiểu là 8,5 giờ. 

4 Chỉ định 

Viêm mắt dị ứng, viêm kết mạc mùa xuân, viêm giác mạc mùa xuân, viêm kết – giác mạc mùa xuân.

5 Chống chỉ định 

Mẫn cảm với lodoxamid tromethamin.

6 Thận trọng

Độ an toàn và hiệu quả chưa được xác định đối với trẻ em dưới 2 tuổi. Đối với trẻ lớn hơn, cho tới nay chưa có vấn đề đặc biệt nào liên quan đến tuổi được thông báo. Tuy vậy, cần phải thận trọng khi dùng cho trẻ em. 

Với người cao tuổi (trên 65 tuổi), chưa thấy có sự khác nhau về hiệu quả và tai biến khi dùng lodoxamid tromethamin so với người trẻ.

7 Lưu ý khi sử dụng cho phụ nữ mang thai và bà mẹ cho con bú

7.1 Thời kỳ mang thai 

Trên thực nghiệm, lodoxamid tromethamin không gây quái thai và không gây tổn thương đến chức năng sinh sản của chuột cống trắng và thỏ khi cho uống lâu dài liều 100 mg/kg mỗi ngày. Chưa có thông tin nghiên cứu về dạng tra mắt. Chưa có nghiên cứu đầy đủ ở người mang thai nên chỉ dùng khi thật cần thiết.

7.2 Thời kỳ cho con bú 

Chưa có nghiên cứu sự bài tiết của lodoxamid tromethamin qua sữa mẹ. Tuy nhiên, khi tra mắt mỗi lần 1 giọt cho mỗi mắt, ngày 4 lần, liền trong 10 ngày, không phát hiện được lodoxamid trong huyết tương, nên chắc cũng sẽ không phát hiện được trong sữa (xem thêm phần Dược động học).

8 Tác dụng không mong muốn (ADR)

8.1 Thường gặp

Mắt: Cảm giác bỏng rát mắt, đau nhói như bị côn trùng đốt nhưng thoáng qua.

8.2 Ít gặp 

Mắt: nhìn mờ, cảm giác như có dị vật trong mắt, đỏ mắt, ngứa mắt, chảy nước mắt.

8.3 Hiếm gặp 

Mắt: mắt nhạy cảm với ánh sáng, hoa mắt, viêm mí mắt, viêm loét giác mạc, sưng mắt, có dử mắt. 

Mũi: khô mũi. 

Thần kinh: nhức đầu, chóng mặt, buồn ngủ. 

Da: ban da. 

Tiêu hóa: buồn nôn, khó chịu ở dạ dày.

8.4 Hướng dẫn cách xử trí ADR 

Dùng tra mắt theo đúng liều lượng và cách dùng, các tai biến thường giảm dần trong quá trình điều trị, mà không cần phải có xử trí gì đặc biệt. 

9 Liều lượng và cách dùng 

9.1 Cách dùng 

Khi tra mắt, không để đầu nhỏ giọt của lọ thuốc chạm vào mắt. Trong thời gian dùng thuốc, không nên đeo kính áp tròng. Dung dịch tra mắt hiện có trên thị trường: không được uống, không được tiêm, kể cả tiêm dưới kết mạc hoặc tiêm trực tiếp vào tiền phòng của mắt. 

9.2 Liều lượng 

Viêm kết mạc dị ứng, viêm mắt dị ứng ở người lớn và trẻ ≥ 2 tuổi: mỗi lần nhỏ 1 – 2 giọt vào mỗi mắt, ngày 4 lần, dùng nhiều ngày để duy trì kết quả. 

Để điều trị viêm kết mạc mùa xuân, viêm giác mạc mùa xuân, viêm kết – giác mạc mùa xuân, liều lodoxamid cho người lớn và trẻ em ≥ 2 tuổi là 1 – 2 giọt dung dịch 0,1% vào mỗi mắt, ngày 4 lần. Trong ngày, nếu phát hiện lần nào quên không tra mắt, phải mắt, chảy nước mắt thường được cải thiện, nhưng vẫn phải dùng tra thuốc ngay. Trong vòng 1 tuần lễ, các triệu chứng như ngứa, đỏ thuốc tiếp đến 3 tháng. 

10 Tương tác thuốc 

Trong một số trường hợp bệnh nặng, có thể phối hợp với thuốc tra mắt corticosteroid để triệu chứng bệnh cải thiện được nhanh hơn.

11 Quá liều và xử trí 

Dùng tại chỗ quá liều, rửa sạch mắt bằng vòi nước sạch. Dùng thuốc toàn thân, các ADR bao gồm: cảm giác nóng bừng, đau đầu, chóng mặt, mệt mỏi, vã mồ hôi, nôn, phân lỏng, đái rắt hoặc mót tiểu không cầm được. Nếu đến sớm, có thể gây nôn, rửa dạ dày trong trường hợp uống nhầm.

Cập nhật lần cuối: 2020.