Lan kim tuyến (Anoectochilus setaceus)

Lan kim tuyến là một dược liệu quý có nhiều công dụng đối với sức khỏe của con người. Nó được tìm thấy ở các nước châu Á trong đó có Việt Nam. Vậy loại cây này có đặc điểm gì? Trong bài viết này, Thuốc Gia Đình xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết về cây Lan kim tuyến.

1 Giới thiệu về cây Lan kim tuyến

Lan kim tuyến có tên khoa học là Anoectochilus setaceus Blume., thuộc họ Lan Orchidaceae.

Lan kim tuyến có tên gọi khác là Lá gấm, Kim tuyến liên, Mộc sơn Thạch Tùng.

1.1 Mô tả thực vật

Bộ phận	Mô tả
Toàn thân	Thân của cây mọc thẳng, có đường kính khoảng từ 3 đến 5cm và chiều cao dao động từ 4 đến 8cm. Thân trên mọng nước, nhẵn bóng,và chia thành nhiều lóng với chiều dài không đồng đều. Mặc dù thân màu xanh trắng chủ đạo, nhưng đôi khi có thể xuất hiện màu hồng nhạt.
Lá	Lá của cây Lan kim tuyến có hình trứng, với gốc lá tròn và dần nhọn về phía đỉnh. Kích thước của lá dao động từ 3 đến 6cm, chúng mọc xòe trên mặt đất. Mặt trên của lá có màu nâu đỏ, trong khi mặt dưới có màu đỏ nhạt. Cuống lá, màu xanh, dài khoảng 1cm, và mặt lá có 5 gân chính, tạo thành một mạng nhện. Ở ngọn, lá mọc thẳng và xoắn quanh thân như một chiếc phễu, bẹ lá mang màu đỏ tía.
Hoa	Hoa thành chùm ở phần đỉnh thân, mỗi chùm bao gồm từ 5 đến 10 bông hoa. Hoa của cây có màu trắng. Trục hoa có chiều dài từ 5 đến 25cm và bề ngoài được phủ bởi một lớp lông màu nâu đỏ.

2 Phân bố, thu hái và chế biến

2.1 Phân bố

Lan kim tuyến được tìm thấy ở một số quốc gia châu Á như Trung Quốc, Đài Loan và Việt Nam.

Tại Việt Nam, loại dược liệu này thường mọc hoang ở các khu vực núi rừng như Lâm Đồng, Lạc Dương, Di Linh và những vùng lân cận.

2.2 Thu hái và chế biến

Lan kim tuyến có thể được thu hái quanh năm, và trong quá trình này, người dân thường chỉ thu hái lá và thân của cây để sử dụng làm nguyên liệu trong việc chế biến thuốc.

3 Lan kim tuyến có mấy loại?

Hiện nay, Lan kim tuyến có 3 loại: Lan kim tuyến rừng, Lan kim tuyến đỏ, Lan kim tuyến đá.

Lan kim tuyến rừng, một loại dược liệu quý hiếm, được đặc biệt liệt kê trong sách đỏ Việt Nam, đặc biệt phổ biến ở các khu vực núi già như Ngọc Linh – Kon Tum.

Lan kim tuyến đỏ là một dạng đặc biệt của loài lan này, được nhận biết bởi màu lá đỏ và có những tính chất dược học tích cực.

Lan kim tuyến đá, thuộc một gen quý tại Việt Nam, không chỉ được sử dụng làm cây cảnh do lá đẹp, mà còn có tác dụng chữa bệnh vô cùng hiệu quả.

4 Thành phần hóa học của cây Lan kim tuyến

Anoectochilus sp. chứa một loạt các hợp chất thứ cấp đa dạng như axit stearic, axit palmitic, axit succinic, axit p-hydroxy cinnamic, o-hydroxy phenol, beta-sitosterol, daucosterol, và gastrodin. Trong đó, các thành phần hóa học chính bao gồm polysaccharide, Flavonoid, glycoside và kinsenoside. Những chất này mang lại nhiều tiềm năng trong việc điều trị các tình trạng như ho do nhiệt phổi và lao phổi, ho ra máu, đái ra máu, phù thận, rắn cắn, đái tháo đường, viêm gan cấp tính và mãn tính, bảo vệ thận, viêm khớp dạng thấp, ung thư, và cả trong việc điều hòa chức năng miễn dịch.

5 Công dụng của Lan kim tuyến

Theo y học cổ truyền, Lan kim tuyến là một loại dược liệu quý với các tác dụng như sau:

• Tăng cường đề kháng, hệ miễn dịch cho cơ thể 
• Điều trị thần kinh suy nhược: đau đầu, khó ngủ, rối loạn giấc ngủ, ngủ không sâu giấc
• Điều trị rối loạn tiêu hóa: tiêu chảy, đầy bụng, ợ hơi, ăn không tiêu
• Tiêu viêm, giải độc, lợi tiểu 
• Điều trị các vấn đề liên quan đến hô hấp: ho, viêm phế quản,…

6 Rượu lan kim tuyến có tác dụng gì?

Rượu kim tuyến không chỉ có tác dụng bồi bổ cơ thể, tăng cường tiêu hóa mà còn được biết đến là có khả năng cải thiện hệ miễn dịch, đóng góp tích cực cho sức khỏe.

Tuy nhiên,chỉ nên sử dụng một lượng nhỏ và vừa đủ mỗi ngày. Việc lạm dụng có thể gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe, do đó cần thận trọng trong việc sử dụng sản phẩm này.

Cách ngâm rượu cây lan kim tuyến 

Để chuẩn bị ngâm rượu lan kim tuyến, bạn cần 1kg cây tươi (hoặc 500g cây khô) và 3 lít rượu. Đầu tiên, hãy rửa sạch Lan kim tuyến sau đó để ráo nước. Sau đó cho vào 3 lít rượu có độ cồn 40 độ. Để cây  ngâm trong rượu trong khoảng 1 tháng là có thể dùng được sản phẩm.