Hoạt chất từ vi khuẩn Klebsiella Ozaenae được sử dụng trong lâm sàng nhằm mục đích tạo miễn dịch tự nhiên cho cơ thể con người. Trong bài viết này, Thuốc Gia Đình xin gửi đến bạn đọc những thông tin về chất ly giải của Klebsiella Ozaenae.
1 Tổng quan
1.1 Lịch sử ra đời
Klebsiella được đặt theo tên của nhà vi trùng học người Đức gốc Thụy Sĩ Edwin Klebs (1834–1913). Carl Friedlander đã mô tả trực khuẩn Klebsiella và đó là lý do tại sao nó được gọi là trực khuẩn Friedlander trong nhiều năm.
Loài Klebsiella được tìm thấy ở khắp mọi nơi trong tự nhiên. Điều này được cho là do các dòng con riêng biệt phát triển các khả năng thích ứng thích hợp cụ thể, cùng với các thích ứng sinh hóa liên quan khiến chúng phù hợp hơn với một môi trường cụ thể. Chúng có thể được tìm thấy trong nước, đất, thực vật, côn trùng và các động vật khác bao gồm cả con người.
1.2 Mô tả đặc điểm Klebsiella Ozaenae
1.2.1 Klebsiella Ozaenae là gì?
K. ozaenae là vi khuẩn hình que có vỏ bao bọc, hiếu khí, gram âm, không di động. Nó được phân biệt với K. pneumoniae subsp. pneumoniae do phản ứng âm tính với xét nghiệm Voges-Proskauer và malonate. K. ozaenae là mầm bệnh bất thường ở người và hiếm khi gây nhiễm trùng nghiêm trọng. Nó được coi là tác nhân gây bệnh ozena: một bệnh viêm mũi teo được đánh dấu bằng dịch nhầy dày, lớp vỏ niêm mạc và mùi hôi.
1.2.2 Hình thái
Các loài Klebsiella đều là vi khuẩn gram âm và thường không di động . Chúng có xu hướng ngắn hơn và dày hơn khi so sánh với các loài khác trong họ Enterobacteriaceae . Các tế bào có hình dạng hình que và thường có kích thước rộng 0,3 đến 1,5 µm và dài 0,5 đến 5,0 µm. Chúng có thể được tìm thấy đơn lẻ, theo cặp, thành chuỗi hoặc liên kết từ đầu đến cuối. Klebsiellacó thể phát triển trên môi trường phòng thí nghiệm thông thường và không có yêu cầu tăng trưởng đặc biệt, giống như các thành viên khác của Enterobacteriaceae. Các loài này hiếu khí nhưng kỵ khí tùy ý . Nhiệt độ tăng trưởng lý tưởng của chúng là 35° đến 37°C, trong khi độ pH lý tưởng của chúng là khoảng 7,2.
1.2.3 Cấu trúc
Vi khuẩn Klebsiella Ozaenae có xu hướng tròn và dày hơn các thành viên khác trong họ Enterobacteriaceae . Chúng thường xuất hiện dưới dạng thanh thẳng với đầu tròn hoặc hơi nhọn. Chúng có thể được tìm thấy đơn lẻ, theo cặp hoặc thành chuỗi ngắn.
Các vi khuẩn Klebsiella thường biểu hiện hai loại kháng nguyên trên bề mặt tế bào của chúng . Kháng nguyên đầu tiên, kháng nguyên O, là thành phần của lipopolysacarit (LPS), trong đó có 9 loại tồn tại. Thứ hai là kháng nguyên K, một loại polysaccharide dạng nang có hơn 80 loại. Cả hai đều góp phần vào khả năng gây bệnh và tạo cơ sở cho việc phân nhóm huyết thanh.
2 Tác dụng dược lý
2.1 Dược lực học
Klebsiella ozaenae , một phân nhóm của K. pneumonia , gây nhiễm trùng đường hô hấp trên mãn tính, chẳng hạn như viêm mũi và u xơ cứng mũi, và cũng có thể gây nhiễm trùng gây chết người. Mặc dù nhiễm trùng do K. ozaenae gây ra rất hiếm nhưng chúng có thể đe dọa tính mạng.
Cũng đã có một vài báo cáo về tình trạng viêm màng não do K. Ozaenae, tuy hiếm nhưng vẫn có khả năng xảy ra.
Kháng nguyên của Klebsiella Ozaenae bất hoạt có tác dụng kích thích hệ thống miễn dịch tự nhiên của con người, tăng cường sức đề kháng của con người với vi khuẩn.
2.2 Cơ chế tác dụng
Chất ly giải vi khuẩn là các kháng nguyên được chiết tách từ Klebsiella Ozaenae bị bất hoạt. Chúng thể hiện tác dụng dựa trên cơ chế kích hoạt hệ thống theo dõi miễn dịch và cơ chế phòng vệ miễn dịch giúp bảo vệ và chống lại các nhiễm trùng.
2.3 Nhạy cảm với kháng sinh
Độ nhạy cảm với kháng sinh từ các báo cáo trước đây cho thấy K. ozaenae nhạy cảm với Ampicillin ở 19% đến 26% số chủng phân lập. Tuy nhiên, nó có độ nhạy cảm tốt với Cephalosporin thế hệ thứ ba, fluoroquinolones và Aminoglycoside.
Một chủng beta-lactamase phổ rộng (ESBL) đã được báo cáo trên một bệnh nhân nhiễm khuẩn huyết K. ozaenae.
3 Chỉ định – Chống chỉ định
3.1 Chỉ định
Sử dụng Klebsiella Ozaenae trong các trường hợp sau:
Điều trị tăng cường miễn dịch ở bệnh nhân bị suy giảm hệ thống miễn dịch.
Phối hợp với các thuốc khác trong điều trị nhiễm khuẩn cấp ở đường hô hấp.
Phòng ngừa nhiễm khuẩn tái phát ở đường hô hấp.
3.2 Chống chỉ định
Không sử dụng nếu người dùng dị ứng với chất này.
4 Ứng dụng trong lâm sàng
Tuy Klebsiella Ozaenae gây các bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng với sức khỏe con người. Nhưng với sự phát triển của ngành khoa học và y học, người ta đã lợi dụng được loại vi khuẩn này sử dụng với các ứng dụng sau:
- Thuốc tăng cường sức đề kháng: kháng nguyên của Klebsiella Ozaenae bất hoạt được kết hợp với nhiều vi khuẩn gây bệnh khác tạo thành hỗn hợp các chất ly giải của vi khuẩn. Khi đưa vào cơ thể người cũng kích thích tạo miễn dịch trí nhớ và nâng cao sức đề kháng.
- Vaccin phòng bệnh do Klebsiella đang trong quá trình nghiên cứu và có các kết quả khả quan.
5 Liều dùng – Cách dùng
5.1 Liều dùng
Đối với chế phẩm dạng uống, có thể dùng 6 tỷ vi khuẩn Klebsiella Ozaenae bất hoạt trong 1 ngày. Nếu dùng để tăng cường miễn dịch có thể dùng duy trì trong 10 ngày liên tục.
5.2 Cách dùng
Người dùng sử dụng đường uống, nếu trẻ không thể uống có thể hòa vào sữa/ nước cho trẻ.
==>> Xem thêm về hoạt chất: Acid Alpha Lipoic (ALA): Hoạt chất giúp phục hồi nồng độ Vitamin của cơ thể
6 Tác dụng không mong muốn
Tuy các kháng nguyên được tách từ vi khuẩn đã bất hoạt nhưng trong quá trình sử dụng, người dùng vẫn có thể gặp phải một số tác dụng ngoài ý muốn như: rối loạn nhẹ ở Đường tiêu hóa, cảm giác buồn nôn, nôn, ỉa chảy, phát ban trên da, nổi mẩn đỏ, ho, kho thở, hen, mệt mỏi, sốt,…
Nếu gặp phải các tác dụng phụ không mong muốn, cần báo cho bác sĩ. Nếu gặp các phản ứng phản vệ, cần đưa ngay tới cơ sở y tế gần nhất.
==>> Mời quý bạn đọc xem thêm: Cefalotin: Kháng sinh cephalosporin đầu tiên – Dược thư Quốc Gia 2022
7 Thận trọng
Không tự ý thay đổi liều dùng mà bác sĩ đã kê, điều này có thể khiến người dùng gặp phải các tác dụng không mong muốn.
Người dùng cần tuân thủ uống thuốc đều đặn, đúng liệu trình thì miễn dịch mới được hình thành một cách tốt nhất.
Sau khi sử dụng thuốc cần chú ý theo dõi có hay không các phản ứng phản vệ.
8 Các câu hỏi thường gặp
8.1 Có nên sử dụng Klebsiella Ozaenae cho trẻ em không?
Các kháng nguyên vi khuẩn bất hoạt có thể sử dụng cho trẻ nhỏ khi có chỉ định của bác sĩ, điều này hoàn toàn tốt cho trẻ vì có thể xây dựng cho trẻ một miễn dịch khỏe mạnh từ sớm.
8.2 Phụ nữ có thai và cho con bú có dùng được Klebsiella Ozaenae không?
Phụ nữ có thai và cho con bú cần thận trọng khi sử dụng, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng. Đối với phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu thai kỳ, không sử dụng.
9 Các dạng bào chế phổ biến
Klebsiella Ozaenae hiện nay được bào chế dạng viên uống.
Một số sản phẩm nổi bật trên thị trường có chứa Klebsiella Ozaenae như là: Broncho-Vaxom Children, Immubron,…
10 Tài liệu tham khảo
- Tác giả Takayuki Tachibana, Naoto Mouri, Chiaki Sano, and Ryuichi Ohta (Ngày đăng tháng 3 năm 2022). A Case of Complicated Pneumonia Caused by Klebsiella ozaenae – PMC, Pubmed. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023.
- Tác giả L. -M. Tang & S. -T. Chen M.D (Ngày đăng tháng 1 năm 1994). Klebsiella ozaenae meningitis: report of two cases and review of the literature, Pubmed. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023.
- Tác giả E. Botelho-Nevers a, F. Gouriet a, H. Lepidi a, A. Couvret a, B. Amphoux a, P. Dessi b, D. Raoult (Ngày đăng tháng 9 năm 2007). Chronic nasal infection caused by Klebsiella rhinoscleromatis or Klebsiella ozaenae: two forgotten infectious diseases, International Journal of Infectious Diseases. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023