Glutathione
Glutathione là một chất chống oxy hóa được tìm thấy tự nhiên trong cơ thể bạn, còn được gọi là GSH, nó được sản xuất bởi gan và các tế bào thần kinh trong hệ thống thần kinh trung ương và được tạo ra từ ba axit amin: glycine, L-cysteine và L-glutamate. Glutathione có thể giúp chuyển hóa độc tố, phá vỡ các gốc tự do, hỗ trợ chức năng miễn dịch…
1 Glutathione là gì?
Glutathione là một tripeptide bao gồm các axit amin không thiết yếu như glutamate, cysteine và glycine. Nó phổ biến trong cơ thể, được tìm thấy trong tất cả các tế bào sống của động vật, thực vật và thậm chí cả vi khuẩn, và nó là một hợp chất nội sinh mà mọi tế bào đều có khả năng sản xuất ra nó. Do đó, glutathione không được coi là một chất dinh dưỡng thiết yếu.
Nhà nghiên cứu glutathione – TS. John P. Richie, cho biết: “Glutathione là một trong những phân tử quan trọng nhất trong tất cả sinh học. Glutathione có lẽ được biết đến nhiều nhất với khả năng bảo vệ như một chất chống oxy hóa mạnh mẽ. Nó cũng bảo vệ cơ thể chống lại độc tố và có đặc tính chống ung thư. Ngoài ra, nó còn đóng một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh chức năng của tế bào dựa trên các điều kiện oxy hóa-khử bên trong tế bào.”
Hơn nữa, glutathione rất quan trọng để duy trì một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Cụ thể hơn, Richie cho biết “khả năng phản ứng của các tế bào T và tế bào lympho của bạn khi đối mặt với thử thách phụ thuộc vào việc liệu có đủ lượng glutathione trong tế bào của bạn để điều hòa miễn dịch hay không.”
Là một hợp chất nội sinh, glutathione nổi bật so với các chất chống oxy hóa quen thuộc hơn, chẳng hạn như selen, Vitamin C và Vitamin E, phải đến từ chế độ ăn uống. Richie nói: “Điều thực sự làm nên sự khác biệt của nó không chỉ là thực tế là tất cả các tế bào của chúng ta đều có khả năng tạo ra nó. Đó là toàn bộ hệ thống enzyme được xây dựng xung quanh nó. Khi các chất chống oxy hóa khác thực hiện công việc của mình, chúng sẽ bị oxy hóa và khi làm như vậy chúng có thể trở thành một vấn đề. Trong trường hợp glutathione bị oxy hóa, sản phẩm của nó thực sự khá an toàn. Một trong những lý do tại sao nó rất an toàn là có một loại enzyme có thể biến nó trở lại thành glutathione. Enzyme này có trong tất cả các tế bào.”
2 Dược động học của Glutathione đường uống
Glutathione đường uống có nguồn gốc từ men torula ( Candida utilis). Vị trí hấp thu chính của Glutathione là hỗng tràng trên. Các nghiên cứu trước đây cho rằng glutathione được hấp thụ nguyên vẹn từ ruột. Điều này dựa trên quan sát về việc không có sự gia tăng tương tự nồng độ glutathione trong huyết tương sau khi sử dụng các axit amin cấu thành của glutathione khi so sánh với việc sử dụng viên nang glutathione.
Sau khi hấp thụ vào huyết tương, glutathione được phân giải thành axit amin và tái tổng hợp trong tế bào. Việc sử dụng tiền chất glutathione giàu cysteine, đặc biệt là N-acetyl cysteine, đã được chứng minh là làm tăng nồng độ glutathione nội bào.
Sinh khả dụng của glutathione đường uống ở người là một chủ đề gây tranh cãi. Một nghiên cứu đơn liều được thực hiện bởi Witschi et al. trong bảy tình nguyện viên khỏe mạnh đã báo cáo không có sự gia tăng đáng kể nồng độ glutathione huyết tương trong tối đa 270 phút. Tuy nhiên, Hagen và Jones đã báo cáo sự gia tăng nồng độ glutathione trong huyết tương ở 4 trên 5 đối tượng sau khi uống một liều duy nhất 15 mg/kg trọng lượng cơ thể. Tóm lại, các thử nghiệm trên người được thực hiện trước năm 2013 đã chỉ ra rằng việc bổ sung glutathione qua đường uống không kê đơn có tác dụng không đáng kể trong việc tăng nồng độ trong huyết tương ở người.
Glutathione được đào thải chủ yếu qua thận.
3 Glutathione được đo trong cơ thể như thế nào?
Mức glutathione không được đo thường xuyên bên ngoài môi trường nghiên cứu. Tuy nhiên, Richie ước tính rằng mức trung bình ở những người khỏe mạnh là khoảng 30 mg/dL và có thể dao động từ 20 đến 45 mg/dL. Và mức glutathione có thể lên xuống thất thường. Richie nói: “Có những dao động trong ngày ở một số mô nhất định như gan. Nếu bạn không ăn trong một thời gian, nồng độ glutathione trong gan của bạn sẽ giảm đáng kể, lên tới 40% đến 50% chỉ sau sáu giờ.”
Các nhà nghiên cứu cho rằng tỷ lệ glutathione bị oxy hóa và glutathione khử có thể có ý nghĩa lâm sàng hơn là chỉ nhìn vào nồng độ. Glutathione là một chất khử, có nghĩa là nó có thể vô hiệu hóa các phân tử gốc tự do gây tổn hại tế bào dẫn đến bệnh tật.
Richie cho biết độc tố môi trường, uống rượu và sử dụng thuốc lá, cũng như sự khác biệt về gen, có thể ảnh hưởng đến mức độ glutathione trong cơ thể. Một số người có gen không hoạt động mạnh như những người khác, vì vậy họ ít có khả năng tạo ra glutathione hơn. Nhiều bệnh và rối loạn có liên quan đến mức độ glutathione thấp, chẳng hạn như HIV và tiểu đường và các bệnh thoái hóa thần kinh như Parkinson có liên quan đến sự suy giảm glutathione đặc biệt ở một số vùng nhất định của não.
4 Tác dụng dược lý
4.1 Chống oxy hóa
Lợi ích sức khỏe lớn nhất của glutathione là kết quả của các đặc tính chống oxy hóa của nó. Theo Viện Ung thư Quốc gia, stress oxy hóa, xảy ra khi sự cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa bị mất đi, các gốc tự do có lợi thế hơn, có thể dẫn đến tổn thương tế bào. Nghiên cứu cho thấy quá trình này có liên quan đến ung thư, rối loạn tự miễn dịch, đục thủy tinh thể, viêm khớp dạng thấp, các bệnh tim mạch và thoái hóa thần kinh, đồng thời đẩy nhanh quá trình lão hóa.
Sự hiện diện của glutathione giúp bảo vệ chống lại stress oxy hóa và sự cạn kiệt của hợp chất axit amin cũng liên quan đến những rối loạn đó. Nghiên cứu về lợi ích của việc bổ sung glutathione thường xem xét liệu việc bổ sung glutathione vào cơ thể có giúp giảm stress oxy hóa hay không, từ đó cải thiện sức khỏe và bảo vệ chống lại tác động của lão hóa.
Ví dụ, mức độ glutathione bị cạn kiệt ở những người mắc bệnh Parkinson, một chứng rối loạn thoái hóa thần kinh ảnh hưởng đến khả năng vận động. Điều này đã thúc đẩy nghiên cứu xem liệu các chất bổ sung có thể giúp giảm các triệu chứng của bệnh hay không. Kết quả cho thấy, trong những người mắc bệnh Parkinson được cho dùng glutathione dạng xịt mũi ba lần mỗi ngày trong ba tháng, đã thấy các triệu chứng của họ được cải thiện trong quá trình thử nghiệm, nhưng không nhiều hơn so với ở nhóm giả dược.
Một nghiên cứu khác được thực hiện trên những người mắc bệnh Parkinson được tiêm glutathione vào tĩnh mạch, cho thấy “khả năng có tác dụng điều trị triệu chứng nhẹ”.
Tuy nhiên, người dùng vẫn ưa chuộng sử dụng các sản phẩm bổ sung glutathione cho mục đích chống oxy hóa trong các bệnh như Parkinson vì họ cảm thấy nó thực sự đem lại một số lợi ích tốt.
4.2 Tác dụng giải độc gan
Glutathione rất cần thiết cho quá trình giải độc gan thông qua liên kết với các thành phần và độc tố có hại, đây là một bước quan trọng để loại bỏ chúng ra khỏi cơ thể bạn. Ví dụ, một nghiên cứu đã phát hiện ra rằng ở những người ăn nhiều cá, tổng lượng thủy ngân trong cơ thể họ có liên quan đến các gen điều chỉnh nồng độ glutathione trong máu. Mọi người càng tạo ra nhiều glutathione thì càng có ít thủy ngân.
Một thử nghiệm lâm sàng nhỏ năm 2017 kết luận rằng Glutathione có thể hỗ trợ điều trị bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu do đặc tính chống oxy hóa và khả năng giải độc của nó.
Glutathione được tìm thấy trong mọi tế bào và mô của cơ thể. Tuy nhiên, nồng độ trong gan cao gấp 7 đến 10 lần so với bất kỳ nơi nào khác trong cơ thể. Đó là bởi vì tripeptide nổi tiếng đóng vai trò cơ bản trong con đường giải độc gan giai đoạn II. Con đường giải độc gan giai đoạn II là quá trình chuyển hóa các phân tử cần được loại bỏ khỏi cơ thể. Glutathione thường liên kết với các phân tử này để loại bỏ chúng khỏi cơ thể. Glutathione cuối cùng có khả năng liên kết với các hợp chất và độc tố có hại, đánh dấu chúng là nguy hiểm.
Điều này giúp loại bỏ các chất có tên khoa học là xenobamel, không được sản xuất trong cơ thể. Điều quan trọng là glutathione liên kết với các hợp chất và độc tố có hại này trước khi chúng có thể liên kết với các tế bào và mô quan trọng. Bước tiếp theo là biến các hợp chất và độc tố có hại thành một dạng có thể được chuyển hóa và/hoặc loại bỏ thêm. Glutathione có vai trò chuyển hóa các chất độc hòa tan trong chất béo thành chất độc hòa tan trong nước để bạn có thể đào thải chúng ra khỏi cơ thể.
4.3 Hoạt động như chất giải rượu
Glutathione cũng có vai trò chuyển hóa rượu. Khi Ethanol (rượu) được xử lý trong cơ thể, một sản phẩm phụ gây ung thư, acetaldehyde, được hình thành. Glutathione chứa axit amin L-cysteine, giúp phân hủy acetaldehyde thành nước và carbon dioxide, sau đó được đào thải qua nước tiểu. Do đó, khi chúng ta uống quá nhiều, mức độ glutathione của chúng ta sẽ giảm xuống.
Dựa vào cơ chế đó, mà nhiều người đã sử dụng các chất bổ sung glutathione như một chất giải rượu, và dùng trước hay sau khi uống rượu. Một bác sĩ cho biết: “Glutathione có Sinh khả dụng qua đường uống rất thấp, có nghĩa là khi bạn uống một viên glutathione và nó đi đến Đường tiêu hóa của bạn, phần lớn glutathione sẽ bị phân hủy trước khi được hấp thụ vào máu”. Để giải quyết vấn đề này, các nhà khoa học đã phát triển một dạng glutathione uống dạng liposome, sử dụng hệ thống phân phối nano thuốc bao bọc hợp chất axit amin trong màng lipid (hợp chất hữu cơ không hòa tan trong nước), giúp giảm sự phân hủy của glutathione.
Tuy nhiên, nghiên cứu về hiệu quả của glutathione liposomal vẫn còn ít và chưa đầy đủ. Ví dụ, một nghiên cứu thí điểm kéo dài một tháng cho thấy glutathione lioposomal hàng ngày giúp tăng nguồn cung glutathione ở 12 đối tượng, do đó tăng cường hệ thống miễn dịch của họ và giảm stress oxy hóa.
4.4 Glutathione có tác dụng gì với da?
Glutathione được sử dụng như một chất làm sáng da, hỗ trợ cải thiện tình rạng rối loạn tăng sắc tố và ngăn ngừa tình trạng lão hóa da.
Glutathione được biết đến là chất ức chế sản sinh hắc tố da – melanin. Khi hắc tố da giảm xuống, làn da sẽ trở nên trắng sáng hơn. Ngoài ra, Glutathione còn tác động đến quá trình sản sinh pheomelanin làm da trở nên trắng hồng hơn. Đồng thời, ngăn ngừa melanin sản sinh còn giúp làm mờ vết sạm nám, tàn nhang.
5 Cơ chế làm trắng da
Melanin trong da người là một polymer của các hợp chất indole khác nhau được tổng hợp từ L-tyrosine theo con đường Raper–Mason của quá trình tạo hắc tố với tyrosinase là enzyme giới hạn tốc độ. Tỷ lệ của hai loại hắc tố khác nhau được tìm thấy trong da, eumelanin màu nâu đen và pheomelanin màu đỏ vàng, quyết định màu da. Tỷ lệ pheomelanin tăng lên có liên quan đến màu da sáng hơn. Tiếp xúc với tia cực tím là yếu tố quan trọng nhất gây ra chứng tăng sắc tố không mong muốn.
Vai trò của glutathione như một chất làm sáng da là một phát hiện tình cờ khi việc làm sáng da được nhận thấy là tác dụng phụ của liều lượng lớn glutathione. Nhiều cơ chế khác nhau về tác dụng giảm sắc tố của glutathione đã được đề xuất, trong đó ức chế tyrosinase là quan trọng nhất. Glutathione có thể làm giảm hoạt động tyrosinase theo ba cách khác nhau.
Tyrosinase bị ức chế trực tiếp thông qua quá trình thải Sắt của vị trí đồng bởi nhóm thiol. Thứ hai, glutathione can thiệp vào quá trình chuyển tyrosinase của tế bào thành tiền melanosome, điều kiện tiên quyết để tổng hợp melanin. Thứ ba, ức chế tyrosinase được thực hiện gián tiếp thông qua tác dụng chống oxy hóa của nó. Glutathione chuyển quá trình tạo hắc tố từ eumelanin sang tổng hợp phaeomelanin bằng phản ứng giữa các nhóm thiol và dopaquinone dẫn đến sự hình thành các liên hợp sulfhydryl-dopa.
Ngoài ra, Glutathione có đặc tính chống oxy hóa mạnh. Tác dụng thu dọn gốc tự do của glutathione ngăn chặn hoạt động tyrosinase gây ra bởi peroxit. Glutathione đã được chứng minh là có khả năng loại bỏ bức xạ cực tím gây ra các loại oxy phản ứng được tạo ra trong các tế bào biểu bì.
6 Uống Glutathione bao lâu thì trắng da?
Nếu bổ sung Glutathione liên tục và nhất quán sẽ mang lại kết quả làm sáng da dần dần. Liều lượng và hiệu quả của nó phụ thuộc vào trọng lượng cơ thể cũng như màu da ban đầu. Thời gian sử dụng trung bình để cải thiện màu da là:
- Da nâu sáng-trung bình: 1-3 tháng
- Da nâu sẫm: 3-6 tháng
- Da rất sẫm màu: 6-12 tháng
- Da đen: Tối thiểu 18 tháng trở lên.
Hiệu quả làm trắng sáng da của Glutathione sẽ được đẩy mạnh nếu nó được dùng cùng với Vitamin C ít nhất bằng hoặc gấp đôi liều lượng của nó. Liều tiêu chuẩn của vitamin C là 20-40 mg/kg trọng lượng cơ thể trong 3-6 tháng, một lần hoặc hai lần trong ngày và tốt nhất nên dùng vào ban đêm, 2-3 giờ sau bữa ăn cuối cùng để hấp thu tốt hơn.
7 Uống Glutathione và vitamin C bao lâu thì ngưng?
Việc kết hợp đồng thời Glutathione và vitamin C cho hiệu quả làm trắng da tốt hơn nhiều so với khi sử dụng đơn độc. Sự kết hợp này mang lại một làn da trắng sáng rạng rỡ, giúp kiểm soát mụn, ngăn ngừa các bết thâm do mụn, chống lão hóa, bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời, trị nám sạm và tàn nang, chống nếp nhăn và giúp các vết thương mau lành.
Glutathione có thể được sử dụng đồng thời với vitamin C mà không làm giảm tác dụng hoặc gây ra tác dụng không mong muốn nào khác. Có thể sử dụng Glutathione và vitamin C thường xuyên, trong thời gian dài ngay cả khi làn da đã đạt đến độ trắng sáng mong muốn.
8 Tiêm tĩnh mạch Glutathione trắng da có an toàn không?
Do khả dụng sinh học thấp của glutathione đường uống, nên việc tiêm tĩnh mạch đang được khuyến khích để cung cấp mức độ điều trị mong muốn trong máu và da, đồng thời tạo ra hiệu ứng làm sáng da “tức thì”. Điều thú vị là tiêm glutathione vào tĩnh mạch đã được sử dụng trong nhiều năm nhưng thậm chí không có một thử nghiệm lâm sàng nào đánh giá hiệu quả của nó.
Các báo cáo cho thấy, glutathione dạng tiêm đang thu hút sự quan tâm ngày càng tăng, cả ở các quốc gia trên thế giới và ngày càng nhiều ở Hoa Kỳ, trong số những người (đặc biệt là phụ nữ da màu) muốn làm trắng sáng màu da của họ hoặc làm mờ các đốm đen.
Các nhà sản xuất thuốc tiêm glutathione tiêm tĩnh mạch khuyến nghị liều 600–1200 mg để làm sáng da, được tiêm một đến hai lần mỗi tuần. Tiêm tĩnh mạch dự kiến sẽ cung cấp 100% sinh khả dụng của glutathione, cao hơn nhiều so với đạt được bằng đường uống. Tuy nhiên, không có nghiên cứu để hỗ trợ giả thuyết này.
Đúng là glutathione tự nhiên có thể chuyển đổi hắc tố melanin thành màu sáng hơn và vô hiệu hóa enzym tyrosinase – enzym giúp tạo ra sắc tố. Tuy nhiên, FDA cảnh báo, các phương pháp điều trị bằng đường tĩnh mạch “có khả năng không an toàn và không hiệu quả, đồng thời có thể chứa các thành phần gây hại hoặc chất gây ô nhiễm chưa biết. FDA đã không phê duyệt bất kỳ loại thuốc tiêm nào để làm trắng hoặc sáng da.”
Một bác sĩ da liễu cho biết nguy cơ nhiễm bẩn hoặc nhiễm trùng do tiêm là một mối quan tâm nghiêm trọng. Bởi người dùng thường khó xác định mình đang sử dụng loại thuốc gì, và dụng cụ, thiết bị có đảm bảo hay không. Nếu chúng không đảm bảo, bạn có thể bị nhiễm trùng huyết đe dọa tới tính mạng.
Hơn nữa, chưa có bất kỳ thử nghiệm lâm sàng lớn, dài hạn nào để xác nhận tác dụng làm sáng da của các chất bổ sung glutathione dưới mọi hình thức, mặc dù một bài báo đánh giá được xuất bản năm 2016 trên Tạp chí Da liễu, Hoa liễu và bệnh phong của Ấn Độ đã báo cáo rằng một số thử nghiệm cho thấy các chất bổ sung dạng uống và dạng bôi là an toàn và có hiệu quả tạm thời trong việc làm sáng da.
Các tác dụng phụ khi sử dụng glutathione dạng tiêm để làm sáng da bao gồm tác dụng độc đối với gan, thận và hệ thần kinh. Điều đáng lo ngại nữa là khả năng mắc Hội chứng Stevens Johnson. Glutathione dạng tiêm đôi khi được kết hợp với Vitamin C tiêm tĩnh mạch. Tiêm vitamin C có thể hình thành sỏi thận nếu nước tiểu có tính axit. Liều lượng lớn Vitamin C dẫn đến phải chạy thận nhân tạo ở những bệnh nhân thiếu hụt glucose-6-phosphate dehydrogenase (G6PD).
Mặc dù vậy, glutathione vẫn được các nhà sản xuất thêm vào thành phần của các sản phẩm dưỡng da, giúp trắng sáng da ở dạng bôi, uống hay tiêm tĩnh mạch. Gần đây, một sản phẩm lột da hóa học dựa trên glutathione đã được tung ra thị trường. Mặc dù còn thiếu bằng chứng về hiệu quả, nhưng các nhà sản xuất tuyên bố cải thiện tình trạng nám, tăng sắc tố và lão hóa da.
9 Tác dụng phụ
Vì glutathione là một thành phần của quá trình chuyển hóa tế bào ở người nên khi dùng Glutathione đường bôi hoặc đường uống thì hầu như không có tác dụng phụ hoặc các tác dụng phụ thường nhẹ. Tuy nhiên, nếu sử dụng đường tiêm với nồng độ cao Glutathione, có thể xảy ra các tác dụng không mong muốn như:
9.1 Làm sáng màu tóc
Vì màu tóc phụ thuộc vào số lượng và loại hắc tố, nên việc bổ sung quá nhiều Glutathione làm thay đổi sắc tố có thể ảnh hưởng đến màu tóc. Tuy nhiên, tác dụng phụ này chưa được báo cáo trên lâm sàng.
9.2 Xuất hiện các mảng giảm sắc tố
Đặc biệt là trên các khu vực tiếp xúc với ánh nắng mặt trời đã được quan sát thấy sau 10-12 liều tiêm tĩnh mạch. Tuy nhiên, tình trạng giảm sắc tố loang lổ có xu hướng biến mất sau 30-40 liều do sự phát triển của hiệu ứng làm sáng da đồng đều.
9.3 Cạn kiệt dự trữ glutathione tự nhiên ở gan
Theo giả thuyết, việc bổ sung lâu dài bất kỳ hợp chất tổng hợp bên ngoài nào có thể báo hiệu cơ thể ngừng sản xuất chính nó dẫn đến sự phụ thuộc vào chất bổ sung tổng hợp.
9.4 Làm nặng thêm bệnh loét dạ dày liên quan đến H.p
Helicobacter pylori được biết là ăn các đại thực bào và bạch cầu trung tính có nhiều tại vị trí viêm do loét gây ra. Vì glutathione có thể cải thiện số lượng và hoạt động của đại thực bào nên tình trạng loét dạ dày có thể trầm trọng hơn.
9.5 Tăng tính nhạy cảm với khối u ác tính
Về mặt lý thuyết, việc sử dụng glutathione toàn thân trong thời gian dài sẽ chuyển eumelanin thành pheomelanin và có thể làm tăng khả năng phát triển khối u ác tính về lâu dài.
10 Thiếu hụt Glutathione có sao không?
Glutathione không được coi là một chất dinh dưỡng thiết yếu vì nó được sản xuất trong cơ thể từ các axit amin khác. Và việc suy giảm nồng độ glutathione trong gan (nơi dự trữ glutathione) có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
Nồng độ glutathione trong cơ thể thấp có thể xảy ra khi dinh dưỡng kém, độc tố môi trường, căng thẳng và tuổi tác tăng lên. Nồng độ glutathione thấp có liên quan đến việc tăng nguy cơ ung thư, tiểu đường, viêm gan và bệnh Parkinson. Các nghiên cứu sâu rộng hơn đã chỉ ra rằng nhiều bệnh ở người có liên quan đến mức độ glutathione thấp. Những tình trạng và nguyên nhân này bao gồm khí thũng, hen suyễn, rối loạn dị ứng, ngộ độc thuốc, rối loạn chuyển hóa, ung thư, hóa trị liệu và hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải do Virus gây suy giảm miễn dịch ở người,…
Tuy nhiên, nghiên cứu về vai trò của việc bổ sung glutathione trong các bệnh này còn hạn chế. Và điều này khôngcó nghĩa là nhất thiết phải bổ sung glutathione sẽ làm giảm nguy cơ mắc bệnh.
Vì mức glutathione trong cơ thể thường không được đo lường nên không có nhiều thông tin về những gì xảy ra với những người có mức glutathione thấp.
11 Glutathione có trong thực phẩm nào?
Glutathione dễ dàng được tìm thấy trong một số loại thực phẩm, chẳng hạn như trái cây và rau quả. Một nghiên cứu được công bố trên Dinh dưỡng và Ung thư cho thấy các sản phẩm từ sữa, ngũ cốc và bánh mì thường chứa ít glutathione. Trái cây và rau quả có lượng glutathione từ trung bình đến cao, và thịt mới chế biến có hàm lượng glutathione tương đối cao.
Nguồn thực phẩm tốt của glutathione bao gồm: bông cải xanh, súp lơ, cải bắp, mầm Brussel, hành và tỏi, măng tây, khoai tây, ớt, cà rốt, trái bơ, Bí Đao, rau chân vịt, dưa gang…
12 Sản phẩm chứa Glutathione
Glutathione bổ sung chế độ ăn uống và các sản phẩm chăm sóc sức khỏe có sẵn trên các cửa hàng online và trong nhiều địa chỉ bán thuốc, thực phẩm chức năng… Sản phẩm chứa glutathione bao gồm các nhóm sau: nhóm hỗ trợ điều trị ung thư, giải độc; nhóm chăm sóc da, dưỡng trắng; và nhóm đa công dụng (chống lão hóa, cải thiện suy giảm miễn dịch, giải độc gan, làm trắng sáng da…), dưới dạng glutathione đơn độc và kết hợp với các thành phần khác. Các chất bổ sung glutathione có sẵn dưới dạng viên nang, chất lỏng, thuốc hít, thuốc bôi hoặc có thể được tiêm tĩnh mạch (IV).
12.1 Nhóm hỗ trợ điều trị ung thư, giải độc
Đây là nhóm sản phẩm chỉ chứa glutathione đơn độc. Nhờ tác dụng giải độc gan, gắn kết và loại bỏ các chất độc gây hại cho cơ thể như thủy ngân, hay các sản phẩm độc hại sau khi xạ trị điều trị ung thư, glutathione được sử dụng nhằm:
Hỗ trợ điều trị giúp giảm độc tính trên hệ thần kinh của liệu pháp xạ trị và các hóa chất điều trị bệnh ung thư.
Hỗ trợ điều trị cho bệnh nhân ngộ độc kim loại như thủy ngân.
Hỗ trợ điều trị xơ gan do nghiện rượu, hoặc viêm gan do virus B, C, D gây ra và chứng gan nhiễm mỡ.
Hỗ trợ điều trị viêm tụy cấp.
Hàm lượng glutathione thường dùng trong các chế phẩm này nằm trong khoảng từ 300mg tới 900mg, được bào chế dưới dạng bột pha tiêm tĩnh mạch.
12.2 Nhóm chăm sóc da, dưỡng trắng
Trong nhóm này, Glutathione được sử dụng một mình hoặc kết hợp với các thành phần khác. Các sự kết hợp thường gặp là Glutathione và vitamin C, vitamin E, Collagen, Acid Alpha Lipoic, L-Cystin…, đem lại các tác dụng như sau:
- Hỗ trợ làm giảm, làm mờ các vết nám da, tàn nhang, đốm nâu trên da.
- Cải thiện tình trạng sạm da, da tối màu, xỉn, không đều màu, dưỡng da trắng sáng.
- Chống lão hóa da, ngăn ngừa xuất hiện các dấu hiệu như nếp nhăn, đồi mồi…
- Bảo vệ làn da khỏi các tác nhân gây hại như tia cực tím trong ánh nắng mặt trời.
Hàm lượng glutathione thường dùng trong các chế phẩm này nằm trong khoảng từ 250mg tới 500mg, được bào chế dưới dạng viên uống như viên nang cứng.
Các sản phẩm dưỡng trắng da phổ biến hiện nay: Viên uống trắng da L-Glutathione 500mg Puritan’s Pride, Viên Uống Trắng Da Warnke L-Glutathion 500mg, Sakura L-Glutathione Reduced,…
12.3 Nhóm đa công dụng
Tương tự như nhóm chăm sóc da, ở nhóm này glutathione cũng được sử dụng đơn độc hoặc kết hợp với các thành phần khác. Các thành phần được kết hợp cùng glutathione gồm có:
Chất chống oxy hóa: Góp phần tăng tác dụng chống oxy hóa cho sản phẩm, ví dụ như vitamin C, Acid Alpha Lipoic, selenium…
Chất tăng đề kháng, điều hòa miễn dịch: Kẽm, Coenzym Q10…
Các vitamin và khoáng chất khác: Vitamin A, E, Arginine, acid hyaluronic, các chiết xuất thiên nhiên như Nhân Sâm, ngọc trai…
Các sản phẩm chống lão hóa, tăng đề kháng, bảo vệ gan, dưỡng da trắng sáng… có thành phần chính là glutathione. Công dụng chủ yếu của glutathione trong các sản phẩm này là chống stress oxy hóa, ngăn cản tác hại của các gốc tự do, hạn chế sự suy giảm miễn dịch, phân giải các chất gây độc cho gan và ức chế tác dụng của enzyme tạo melanin cũng như chuyển hắc tố melanin thành dạng sáng màu hơn. Như vậy, glutathione giúp:
Chống oxy hóa, ngăn ngừa lão hóa sớm.
Tăng sức đề kháng, cải thiện miễn dịch, phục hồi sức khỏe.
Giải độc cho gan do dùng thuốc, nghiện rượu…
Hỗ trợ điều trị xơ gan, gan nhiễm mỡ.
Giảm nám da, tàn nhang, sạm da…
Giúp da đều màu, trắng sáng hơn.
Hàm lượng glutathione thường dùng trong các chế phẩm này nằm trong khoảng từ 250mg tới 500mg, được bào chế dưới dạng viên uống như viên nang cứng.
12.4 Một số dạng khác cần biết
12.4.1 Glutathione dạng tiêm
Như ở trên đã nhắc tới, hiện nay, glutathione dạng tiêm đang nhận được nhiều sự chú ý của các chị em trong giới làm đẹp. Tuy nhiên, các cơ quan như FDA vẫn chưa chấp thuận cho việc tiêm hay truyền tĩnh mạch glutathione vào cơ thể nhằm nâng tông da từ bên trong, cho làn da trắng sáng.
Cơ chế làm trắng da của glutathione đã được nghiên cứu và chứng minh, vì vậy mà người tiêu dùng vẫn rất ưa chuộng. Mặc dù vậy, bạn cần phải lựa chọn cơ sở uy tín, có bác sĩ tay nghề cao, chuyên môn tốt, các thiết bị, thuốc sử dụng phải đảm bảo chính hãng, nguồn gốc rõ ràng.
Để hiểu hơn về truyền trắng da bằng glutathione, mời bạn đọc bài viết sau: Vạch Trần Sự Thật Truyền Trắng Da Mang Lại Hiểm Họa Cho Con Người
12.4.2 Glutathione dạng bôi
Các sản phẩm bôi ngoài da có chứa glutathione như kem dưỡng, serum, toner… được sử dụng tại chỗ cho da mặt hoặc da cơ thể, giúp dưỡng da trắng sáng, đều màu, giảm thâm nám. So với dạng tiêm, glutathione dạng bôi có độ an toàn cao hơn, ít nguy cơ xảy ra các biến chứng nguy hiểm; nhưng về hiệu quả thì không nhanh bằng đường tiêm, cần sử dụng lâu dài và không nên dùng cho da mụn. Nói chung, glutathione dạng bôi có tác dụng dưỡng trắng, giảm thâm nám, thích hợp cho da không mụn, da khỏe, do đó bạn nên trị mụn hay phục hồi da trước khi dưỡng trắng.
13 Hướng dẫn sử dụng
13.1 Chỉ định
Các nghiên cứu đã xem xét việc bổ sung glutathione thông qua các sản phẩm chăm sóc sức khỏe nhằm hỗ trợ điều trị trong:
Chứng lão hóa.
Ung thư.
Bệnh Parkinson.
Nám da, sạm da, da tối màu, không đều màu…
Suy giảm miễn dịch.
Tăng cường hiệu suất thể thao.
Các bệnh về gan như xơ gan, gan nhiễm mỡ, gan nhiễm độc…
Viêm tụy cấp.
Các bệnh mạch máu.
Bệnh tim…
13.2 Liều dùng Glutathione
Không có đủ bằng chứng khoa học để xác định liều lượng thích hợp của glutathione.
Các liều lượng khác nhau đã được nghiên cứu trong các điều kiện y tế cụ thể. Liều lượng thích hợp cho bạn có thể phụ thuộc vào một số yếu tố, bao gồm tuổi tác, giới tính và tiền sử bệnh của bạn.
Trong nghiên cứu, lượng glutathione được cung cấp dao động từ 250-1.000 mg mỗi ngày. Một nghiên cứu cho thấy cần tối thiểu 500 mg mỗi ngày trong ít nhất 2 tuần để tăng mức glutathione. Trong một số trường hợp, glutathione được sử dụng dưới dạng tiêm tĩnh mạch.
Đối với một số điều kiện, glutathione cũng có thể được hít vào và cho qua máy phun sương.
13.3 Tác dụng phụ của Glutathione
Do thiếu nghiên cứu, người ta biết rất ít về tác dụng phụ của việc sử dụng chất bổ sung glutathione. Không có tác dụng phụ đã được báo cáo với một lượng glutathione cao từ chế độ ăn uống đơn độc.
Tuy nhiên, có một số lo ngại rằng việc sử dụng các chất bổ sung glutathione có thể gây chuột rút và đầy hơi. Ngoài ra, một số người có thể gặp các vấn đề về hô hấp hoặc phản ứng dị ứng với chất bổ sung glutathione, chẳng hạn như phát ban. Nếu xảy ra bất kỳ tác dụng phụ nào trong số này, bạn nên ngừng dùng chất bổ sung và thảo luận với bác sĩ hoặc dược sĩ. Ngoài ra, sử dụng lâu dài các chất bổ sung glutathione có thể làm giảm nồng độ kẽm.
13.4 Glutathione có dùng được cho phụ nữ mang thai hay nuôi con bú không?
Hiệu quả cũng như độ an toàn của glutathione trên phụ nữ có thai hay đang nuôi con bú vẫn chưa được nghiên cứu, do đó cần tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng cho các đối tượng này.
14 Tài liệu tham khảo
1. Tác giả Cathy Wong (Ngày cập nhật 19 tháng 10 năm 2022). Glutathione Benefits, VerywellHealth. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2022.
2. Tác giả Sheryl Huggins Salomon (Ngày đăng 4 tháng 1 năm 2019). What Is Glutathione? A Detailed Guide to the Antioxidant and Supplement, EverydayHealth. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2022.
3. Tác giả Eric Metcalf (Ngày đánh giá 8 tháng 4 năm 2022). Glutathione, WebMD. Truy cập ngày 15 tháng 11 năm 2022.
4. Tác giả Anandmayi Priyadarshini (Ngày đăng: Ngày 24 tháng 06 năm 2015). Glutathione supplement for skin lightening and anti-ageing, LONGDOM. Ngày truy cập: Ngày 09 tháng 08 năm 2023
5. Tác giả Siddharth Sonthalia (Ngày đăng: Năm 2016). Glutathione as a skin whitening agent: Facts, myths, evidence and controversies, IJDVL. Ngày truy cập: Ngày 09 tháng 08 năm 2023
6. FDA. FDA Advisory No. 2019-182 || UNSAFE USE OF GLUTATHIONE AS SKIN LIGHTENING AGENT, FDA. Ngày truy cập: Ngày 09 tháng 08 năm 2023