Dó mười nhị (Dó mười tiểu nhụy)
Dó mười nhị hay còn gọi là Dó mười tiểu nhụy, là một dược liệu phân bố chủ yếu ở khu vực châu Á trong đó có Việt Nam. Vậy loại cây này có đặc điểm gì và công dụng của nó ra sao? Trong bài viết này, Thuốc Gia Đình xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết về cây Dó mười nhị.
1 Giới thiệu về cây Dó mười nhị
2 Tên khoa học của cây Dó mười nhị
Dó mười nhị có tên khoa học là Linostoma decandrum, thuộc họ Trầm Thymelaeaceae – bộ Cẩm Quỳ Malvales.
Dó mười nhị còn có tên khác là Dó mười tiểu nhụy.
2.1 Mô tả thực vật
|
Bộ phận |
Mô tả |
| Toàn thân | Cây bụi leo, cao tới 15m; cành nhánh tròn, nhẵn. |
| Lá | Lá mọc đối, hình bầu dục hoặc hình mác thuôn dài, Lá của cây mọc đối, có phiến lá thuôn dài, không có lông. Gân phụ trên lá rất mảnh, cách nhau khoảng 2mm, và mép lá khá dày. |
| Hoa nhỏ, thường có màu trắng. Cây có ngù hoa chứa 5-6 bông hoa, có 2 lá bắc lớn, mảnh. Hoa có đặc điểm lưỡng tính, với chiều cao khoảng 12mm. Lá đài của hoa có 5 chiếc, còn nhị có tổng cộng 10 nhị, xen kẽ giữa các chiếc lá đài. Bầu của hoa có lông và đĩa mật gồm 10 thuỳ. Hoa thường nở vào tháng 11 trong năm. | |
| Quả | Quả có thể có hình trứng hoặc hình bầu dục, kích thước chiều dài 1–1,5cm, chiều rộng 0,5–0,9cm, có lông dày; cuống đậu quả dài 5–6 mm. |
3 Phân bố và bộ phận dùng
3.1 Phân bố
Dó mười nhị phân bố chủ yếu ở các nước châu Á như Ấn Độ, Bangladesh, Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan, trong đó có cả Việt Nam.
Ở Việt Nam, cây được tìm thấy ở các khu vực Tây Nguyên như Kontum, Daklak, Lâm Đồng,
3.2 Bộ phận dùng
Bộ phận thường được thu hái của cây Dó mười nhị là Vỏ và quả – Cortex et Fructus Linostomae.
4 Công dụng của cây Dó mười nhị
Thân và quả của cây Dó mười nhị có độc tính tương đối cao, do đó người ta thường sử dụng cây này làm thuốc duốc cá (diệt cá và diệt nhiều loại côn trùng gây hại cây trồng).
Ngoài ra có nghiên cứu cho rằng Linostoma decandrum được phát hiện có hoạt tính diệt ấu trùng đáng chú ý; Thời gian bán hủy của hoạt tính diệt ấu trùng của chiết xuất L. decandrum dao động từ 2-4 ngày. Linostoma decandrum cũng được nghiên cứu là có hoạt tính kháng tế bào ung thư đơn dòng.
5 Tài liệu tham khảo
1. Tác giả Ladan Rasingam (Ngày đăng tháng 11 năm 2019), Linostoma decandrum (Roxb. ) Wall. ex Endl. (Thymelaeaceae): an addition to the flora of Andaman Islands, India, Researchgate. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2014.
2. Tác giả C Dohutia và cộng sự (Ngày đăng tháng 3 năm 2015), Larvicidal activity of few select indigenous plants of North East India against disease vector mosquitoes (Diptera: Culicidae), Pubmed. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2014.