D-mannose

D-mannose là một loại đường tự nhiên được tìm thấy trong một số loại trái cây, như quả Nam Việt Quất và quả Việt Quất. Một nghiên cứu mới cho thấy D-mannose có hiệu quả tương tự như thuốc kháng sinh trong việc ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát ở phụ nữ. Trong bài viết bày, Thuốc Gia Đình xin gửi đến bạn đọc những thông tin về D-mannose

1 Tổng quan

1.1 D-mannose là gì?

D-mannose là một epime C-2 của D -glucose, là một monosaccarit tự nhiên. Nó có thể được lấy từ cả thực vật và vi sinh vật. Tổng hợp hóa học và biến đổi sinh học của d -mannose từ d -fructose hoặc d -glucose bằng cách sử dụng các đồng phân d -mannose. D -Mannose là thành phần quan trọng của polysaccharides và glycoprotein. D-mannose đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của con người, đặc biệt là trong quá trình glycosyl hóa các protein cụ thể.

1.2 Đặc điểm hoạt chất D-Mannose

Công thức: C6H12O6

Khối lượng phân tử: 180,156 g/mol

Số CAS: 3458-28-4

Công thức cấu tạo

2 Tác dụng dược lý

D-Mannose được sử dụng để điều trị một căn bệnh hiếm gặp gọi là Hội chứng glycoprotein thiếu carbohydrate loại 1b.

Bệnh này được truyền qua các gia đình. Nó khiến bạn mất chất đạm qua đường ruột . Một số báo cáo cho biết D-mannose làm chậm quá trình mất protein này và giúp gan hoạt động tốt hơn. Nó cũng có thể làm giảm rối loạn chảy máu và lượng đường trong máu thấp ở những người mắc bệnh này.

Các thử nghiệm lâm sàng sơ bộ ở Mỹ và Châu  u cho thấy D-mannose cũng có thể điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI). Nghiên cứu cho thấy chất bổ sung ngăn chặn một số vi khuẩn bám vào thành bàng quang. Các nhà khoa học cho rằng vi khuẩn sẽ bám vào đường. Điều này giúp vi khuẩn bị đào thải khỏi cơ thể bằng đường tiểu. Ít vi khuẩn trong bàng quang làm giảm nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu.  

Một số nghiên cứu cho thấy D-mannose có thể đóng vai trò hữu ích như một “prebiotic”. Prebiotic là những chất có vai trò rất lớn trong cơ thể bạn bằng cách kích thích sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong hệ tiêu hóa .

Trong một số nghiên cứu trong phòng thí nghiệm và nghiên cứu trên chuột, các thành phần D-mannose đã được chứng minh là làm tăng sự phát triển của vi khuẩn có lợi. Điều này cho thấy D-mannose có thể có tác dụng nhất định đối với những người mắc chứng rối loạn sinh học, sự mất cân bằng giữa vi khuẩn có lợi và vi khuẩn có hại trong đường ruột

3 Chỉ định

D-mannose thường được sử dụng để ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu ở những người thường xuyên mắc bệnh hoặc để điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu.

4 Liều lượng-cách sử dụng

4.1 Cách sử dụng D-Mannose

Thuốc bổ sung D-mannose được dùng bằng đường uống.

4.2 Liều lượng

Trong điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu:

Thuốc D-mannose có ở dạng bột hoặc viên nang. Liều khuyến cáo là 500 mg uống 2 giờ một lần trong 5 ngày. Những người bị nhiễm trùng bàng quang tái phát có thể dùng liều D-mannose hàng ngày thấp hơn để phòng ngừa.

⇒ Xem thêm về hoạt chất: Acid Boric: thuốc sát khuẩn tác dụng tại chỗ

5 Tác dụng không mong muốn

D-mannose nhìn chung được dung nạp tốt ở người.

Tác dụng phụ của D-mannose có thể bao gồm:

• Đầy hơi
• Phân lỏng
• Tiêu chảy

Ở trẻ em: D-mannose có thể an toàn khi dùng qua đường uống ở trẻ mắc chứng rối loạn di truyền được gọi là hội chứng glycoprotein thiếu carbohydrate loại 1b. Nó có thể gây tiêu chảy, phân lỏng, đầy hơi và buồn nôn ở những trẻ này. Không có đủ thông tin đáng tin cậy để biết liệu d-mannose có an toàn khi sử dụng ở trẻ em không mắc bệnh này hay không.

6 Thận trọng

6.1 Lưu ý và thận trọng khi sử dụng

Nên thận trọng khi sử dụng chất thuốc D-mannose nếu bạn mắc bệnh tiểu đường. Nó có thể làm cho việc kiểm soát lượng đường trong máu của bạn khó khăn hơn.

Liều cao D-mannose có thể gây tổn thương thận.

6.2 Lưu ý khi sử dụng trên phụ nữ có thai và bà mẹ cho con bú

Không có đủ thông tin đáng tin cậy để biết liệu Thuốc D-mannose có an toàn khi sử dụng khi mang thai hoặc cho con bú hay không. Do đó cần thận trọng khi sử dụng

7 Các loại thực phẩm có chứa D-Mannose

D-mannose được tìm thấy tự nhiên với hàm lượng cao trong nhiều loại trái cây. Những loại trái cây như vậy bao gồm:

• Táo
• Cam
• Trái đào
• Việt quất

Và một số loại rau đậu như: bông cải, đậu xanh….

8 Cập nhật thông tin về nghiên cứu ứng dụng D-Mannose trong điều trị 

8.1 Tiềm năng sử dụng D-Mannose trong điều trị ung thư

Mới đây các nhà khoa học đến từ Viện Beatson thuộc Cơ quan Nghiên cứu ung thư Anh đã phát hiện một loại đường có thể giúp hạn chế sự tăng trưởng của các khối u trong bệnh ung thư.

Nghiên cứu vừa được Kevin M. Ryan và các cộng sự công bố trên Tạp chí Nature vào ngày 21/11/2018

GS Kevin M. Ryan, tác giả chính của nghiên cứu cho biết, do các tế bào khối u cũng thực hiện quá trình trao đổi chất như một tế bào bình thường, nên nghiên cứu được triển khai với mong muốn tìm ra phương pháp “bỏ đói” chúng. Thông qua thử nghiệm kiểm tra phản ứng của các tế bào khối u với các dạng đường khác nhau, họ phát hiện ra các tế bào khối u có nhu cầu về đường Glucose nhiều hơn, chúng đặc biệt cần loại đường này cho quá trình tăng trưởng. Trong khi đó, mannose cũng là một loại đường được hấp thụ bởi cùng một chất vận chuyển như glucose, nhưng thú vị là các tế bào ung thư lại không sử dụng được chúng. Các thử nghiệm trong ống nghiệm cho thấy, mannose làm chậm phát triển một số loại tế bào khối u. Khi kết hợp với hóa trị, đường mannose đóng vai trò một liều hóa trị tăng cường, giúp tiêu diệt các tế bào khối u mà không hề gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào, bởi mannose là một chất hoàn toàn tự nhiên.

Bằng kỹ thuật microarrays, nghiên cứu còn phát hiện ra, mức PMI giữa các bệnh nhân khác nhau và các loại khối u khác nhau có sự chênh lệch đáng kể, do đó mức PMI có thể được sử dụng như một dấu ấn sinh học để điều khiển và quản lý hàm lượng mannose trong cơ thể. Các nhà khoa học tin tưởng rằng, việc quản lý mannose có thể là một liệu pháp đơn giản, an toàn và có chọn lọc trong điều trị ung thư, có thể áp dụng cho nhiều loại khối u khác nhau.

Ngoài ra, Fang Nan, Yutong Sun, Hantian Liang, Jingyang Zhou, Xiao Ma, and Dunfang Zhang cũng đã có 1 nghiên cứu về “Mannose: A Sweet Option in the Treatment of Cancer and Inflammation”

Tại nghiên cứu Liệu pháp mannose được kỳ vọng là một chiến lược đầy hứa hẹn để điều trị ung thư và các bệnh viêm nhiễm, mặc dù vẫn cần làm sáng tỏ đầy đủ cơ chế cũng như đánh giá và xác định chính xác liều lượng hiệu quả của nó ở người.

D-Mannose trong điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI)

Florian Wagenlehner, Horst Lorenz , Oda Ewald và Peter Gerke đã cân nhắc và kết luận sơ bộ từ một nghiên cứu không can thiệp rằng: “Why d-Mannose May Be as Efficient as Antibiotics in the Treatment of Acute Uncomplicated Lower Urinary Tract Infections”

Kết quả của nghiên cứu: Phân tích hậu kiểm cho thấy rằng những bệnh nhân sử dụng D -mannose làm đơn trị liệu trong AUC đạt được tỷ lệ khỏi bệnh lâm sàng rất tốt, tương tự như tỷ lệ đạt được ở những bệnh nhân được điều trị bằng kháng sinh. Hơn nữa, mức độ giảm triệu chứng sau 3 ngày điều trị cũng tương đương giữa liệu pháp đơn trị liệu D -mannose và kháng sinh. Những phát hiện này phù hợp với các nghiên cứu trước đây cho thấy hiệu quả tương tự của D-mannose so với kháng sinh trong phòng ngừa UTI. Do đó, d -mannose có thể là sự thay thế an toàn và hiệu quả cho kháng sinh trong điều trị AUC. Tuy nhiên, cần có thêm các thử nghiệm ngẫu nhiên, có đối chứng bao gồm số lượng bệnh nhân phù hợp để xác nhận tác dụng có lợi của d -mannose trên AUC.

==> Xem thêm hoạt chất: Adenosine: Thuốc chống loạn nhịp tim

9 Các dạng bào chế phổ biến

D-mannose có thể được bào chế ở dạng bột hoặc viên nang. Tùy vào mục đích sử dụng mà hàm lượng có thể khác nhau ở mỗi sản phẩm

Hiện nay D-Mannose chủ yếu được sử dụng dưới dạng các sản phẩm hỗ trợ trong điều trị nhiễm trùng đường tiết niệu, giúp làm sạch đường tiết niệu và duy trì niêm mạc bàng quang khỏe mạnh với nhiều hàm lượng như D-Mannose 500mg, D-Mannose 100mg, D-Mannose 1300mg,…Ví dụ:

UROFIZZ sản phẩm của Công ty Novelty Pharma GDD SA. UroFizz được biết đến khá phổ biến với công dụng hỗ trợ điều trị tình trạng viêm nhiễm đường tiểu, lợi tiểu. Hiện nay UroFizz đang được bán tại nhà thuốc Trung Tâm Thuốc với giá 600.000 VNĐ/Hộp 10 gói x 2,5g bột sủi

Pac-Control sản phẩm của Công ty C.Hedenkamp GmbH & Co.KG – Đức. Pac-Control được chỉ định cho: Người bị viêm đường tiết niệu và viêm bàng quang, Người thường xuyên đi tiểu rát. Hiện nay UroFizz đang được bán tại nhà thuốc Trung Tâm Thuốc với giá 595.000 VNĐ/Hộp 10 gói bột pha uống

Viên uống D-Mannose 500mg được nhập khẩu từ Mỹ sản xuất bởi công ty NOW Sports – Nutrition and Wellness

10 Tài liệu tham khảo

• Reeta Ala-Jaakkola và cộng sự (Đăng ngày 22 tháng 3 năm 2022). Role of D-mannose in urinary tract infections – a narrative review, PMC. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023
• Florian Wagenlehner và cộng sự (Đăng ngày 25 tháng 2 năm 2022). Why d-Mannose May Be as Efficient as Antibiotics in the Treatment of Acute Uncomplicated Lower Urinary Tract Infections—Preliminary Considerations and Conclusions from a Non-Interventional Study, PMC. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023
• Fang Nanvà cộng sự (Đăng ngày 13 tháng 3 năm 2022). Mannose: A Sweet Option in the Treatment of Cancer and Inflammation, PMC. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023
• Kevin M. Ryan và công sự (21 tháng 11 năm 2023). Mannose impairs tumour growth and enhances chemotherapy, Nature journal. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023
• Chuyên gia WebMD. D-Mannose, WebMD. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2023