Cỏ Đuôi Ngựa (Equisetum arvense L.)

Trong y học cổ truyền, cỏ đuôi ngựa được sử dụng làm thuốc lợi tiểu, chất làm se để cầm máu và kích thích chữa lành vết thương và vết bỏng. Trong bài viết này, Thuốc Gia Đình xin gửi đến bạn đọc những thông tin chi tiết về loại thảo dược này. 

1 Giới thiệu về cỏ đuôi ngựa

Cỏ đuôi ngựa hay còn gọi là Dương xỉ đuôi ngựa; cỏ tháp bút; common horsetail; Equisetum; field horsetail; horse herb; horsetail grass; horsetail rush… với tên khoa học Equisetum arvense L. thuộc họ Cỏ tháp bút (Equisetaceae).

Cỏ đuôi ngựa ( Equisetum arvense ) là một phương thuốc thảo dược có từ thời La Mã và Hy Lạp cổ đại. Theo truyền thống, nó được sử dụng để cầm máu, chữa lành vết loét và vết thương, đồng thời điều trị bệnh lao và các vấn đề về thận. Tên Equisetum có nguồn gốc từ gốc Latin equus , có nghĩa là “ngựa” và seta , có nghĩa là “lông”. Do kết cấu mài mòn của nó (do hàm lượng silica cao), cỏ đuôi ngựa đã được sử dụng để làm sạch bát đĩa, chà nhám gỗ và đánh bóng kim loại. Ở đường dùng ngoài, đuôi ngựa đã được sử dụng trong mỹ phẩm và như một chất làm se để cầm máu và kích thích chữa lành vết thương (do hàm lượng silica tự do của nó). 

1.1 Đặc điểm thực vật

Bộ phận	Đặc điểm
Toàn cây	Cỏ đuôi ngựa là cây thảo, sống lâu nhờ có thân rễ dưới đất và thân khí sinh trên mặt đất. Các thân khí sinh mọc thẳng đứng, có khi mọc nằm, màu lục, nhiều rãnh dọc, dài từ 20 – 60 cm. Trên thân có các nhánh phụ mảnh, mọc vòng trải ra rồi mọc đứng lên, dài từ 10 – 20cm, không phân nhánh.
Lá	Tận cùng ở đỉnh là một bông lá bào tử, hình trứng kéo dài, gồm nhiều vảy dạng đinh mang các túi bào tử mặt dưới.
Bẹ	Ở mỗi mấu có nhánh thì có 8 – 12 lá dạng vảy tạo thành một bẹ màu nâu.

1.2 Đặc điểm phân bố và sinh thái

Cỏ đuôi ngựa có nguồn gốc từ Châu Âu, Bắc Mỹ, Bắc Phi và Bắc Á Chevalier 1996 và phát triển tốt nhất ở những vùng ẩm ướt và râm mát. Cỏ đuôi ngựa là một loại cỏ dại không nở hoa được tìm thấy ở khắp các vùng ở Châu Âu, Châu Á, Trung Đông và Bắc Mỹ. Cây là cây sống lâu năm (tái sinh hàng năm) với thân rỗng và chồi lúc đầu trông giống măng tây. Khi cây khô đi, các tinh thể silica hình thành trong thân và cành trông giống như những chiếc đuôi lông vũ.

1.3 Bộ phận dùng

Các bộ phận trên mặt đất của đuôi ngựa (tươi hoặc khô) được sử dụng làm thuốc.

2 Thành phần hóa học

Thân cây đuôi ngựa chứa 5% đến 8% silica và axit silicic. Cây chứa khoảng 5% Saponin được gọi là equisetonin, cũng như flavone glycoside isoquercitrin, equisetrin và galuteolin. Phần sterol của cỏ đuôi ngựa chứa beta-sitosterol, campesterol, isofucosterol và một lượng nhỏ cholesterol. Chất nicotin alkaloid cũng hiện diện với số lượng rất nhỏ nhưng có thể chiếm một phần trong hoạt động dược lý của cây. Loại cây này chứa hơn 15 loại bioflavonoid, cũng như Mangan, Kali, Lưu Huỳnh và magiê.

3 Tác dụng của Cỏ đuôi ngựa

Với nhiều nghiên cứu và nghiên cứu khoa học hơn, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra loại thảo dược này có nhiều đặc tính bao gồm chống viêm, chống oxy hóa, lợi tiểu, kháng khuẩn, kháng khuẩn, đông máu, làm dịu và làm se da. Và do đó, nó được sử dụng để điều trị và quản lý nhiều tình trạng sức khỏe như rối loạn thấp khớp, phù nề, viêm xương khớp, tiểu đường, tê cóng , chilblains , các bệnh về Đường tiêu hóa, bệnh tim mạch, bàn chân của vận động viên, bàn chân nứt nẻ và mệt mỏi, loét, mụn trứng cá, vết thương, ngứa, phát ban, bỏng, nhiễm trùng đường hô hấp, viêm phế quản, sốt, các vấn đề về bàng quang, nhiễm trùng đường tiết niệu, móng giòn, viêm nướu, viêm amidan, các vấn đề về tóc và da.

3.1 Giảm đau nhức viêm

Với đặc tính giảm đau, chống viêm và giảm đau mạnh mẽ của các thành phần hoạt tính sinh học, đuôi ngựa giúp giảm đau và viêm trong trường hợp viêm khớp dạng thấp, viêm xương khớp và đau khớp . Là một thuốc giãn mạch tự nhiên, nó cũng được sử dụng để điều trị co thắt cơ, đau cơ, tình trạng viêm khớp và các tình trạng viêm khác. Các nghiên cứu báo cáo rằng việc sử dụng cỏ đuôi ngựa đã cải thiện các triệu chứng viêm khớp và thậm chí điều chỉnh phản ứng miễn dịch.

3.2 Trị sưng tấy

Được coi là một trong những thuốc lợi tiểu tự nhiên tốt nhất giúp thúc đẩy quá trình loại bỏ chất lỏng, cỏ đuôi ngựa rất lý tưởng cho những người bị huyết áp cao và phù nề . Chiết xuất thu được từ loại cây đáng kinh ngạc này cho thấy đặc tính chống viêm mạnh mẽ cũng như giúp điều trị các loại bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu, các vấn đề về thận, bàng quang và sỏi.

3.3 Chữa lành vết thương

Đặc tính tái tạo da của thành phần hoạt tính sinh học silica giúp đẩy nhanh quá trình chữa lành và cải thiện khả năng co bóp vết thương, tái tạo mô và đóng vết thương để tạo điều kiện lành vết thương nhanh hơn. Nó không chỉ ngăn ngừa nhiễm trùng mà còn cầm máu mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào. Chỉ cần chuẩn bị một hỗn hợp thảo mộc và bôi lên vết thương mới theo các biện pháp phòng ngừa thích hợp và vết thương sẽ lành nhanh hơn.

3.4 Tăng cường sức khỏe xương

Cỏ đuôi ngựa cực kỳ giàu silicon và các khoáng chất thiết yếu khác. Silicon là tinh túy để hình thành và duy trì xương khỏe mạnh. Nó giúp hấp thụ rộng rãi Canxi và cải thiện mật độ khoáng xương, củng cố xương và mô liên kết và ngăn ngừa chúng bị gãy. Nó cũng giúp sản xuất Collagen trong xương, bảo vệ xương khỏi bị hư hại và tăng cường sức khỏe tổng thể của xương. Ăn loại thảo mộc giàu dinh dưỡng này hàng ngày không chỉ giúp ngăn ngừa loãng xương mà lượng vitamin K cao còn làm giảm nguy cơ gãy xương ở tuổi già.

3.5 Tăng cường sức khỏe móng tay, da và tóc

Nhờ kho tàng silicon dồi dào trong loại thảo dược kỳ diệu này, chiết xuất của nó khi được sử dụng sẽ giúp hình thành và sản xuất collagen, từ đó giúp thúc đẩy tóc, da và móng. Hơn nữa, được thánh hóa với các đặc tính chống oxy hóa, kháng khuẩn và chống viêm, cỏ đuôi ngựa cũng giúp điều trị một loạt các bệnh nhiễm trùng da. Nó không chỉ giúp bảo vệ da khỏi tổn thương gốc oxy hóa do tia UVA và UVB có hại mà còn ngăn chặn các dấu hiệu lão hóa khác nhau.

Ngoài ra, uống trà đuôi ngựa hoặc sử dụng dầu gội hoặc dầu gội có chứa chiết xuất đuôi ngựa giúp điều trị da đầu bong tróc và gàu  , cải thiện lưu thông máu, củng cố nang tóc, giảm chẻ ngọn và rụng tóc, đồng thời giúp tóc trẻ hóa, chắc khỏe và bóng mượt. Nó thậm chí còn rất có ý nghĩa trong việc điều trị móng tay giòn và giúp người ta có được bộ móng khỏe và đẹp.

3.6 Kiểm soát bệnh tiểu đường

Bản chất chống đường huyết tuyệt vời của Cỏ đuôi ngựa đóng một vai trò tinh túy trong việc làm giảm lượng đường trong máu của cơ thể. Loại thảo dược này kích hoạt tuyến tụy và kích thích bài tiết một lượng Insulin cân bằng  đồng thời điều chỉnh quá trình chuyển hóa carbohydrate. Hành động này lại dễ dàng giúp lượng Glucose bổ sung lưu thông trong máu được chuyển đổi thành glycogen, từ đó ngăn ngừa sự tăng đột ngột của lượng đường trong máu. Nó có thể dễ dàng tiêu thụ dưới dạng trà nhưng dưới sự giám sát y tế.

3.7 Ngăn ngừa sỏi thận

Khả năng chống sỏi của cỏ đuôi ngựa ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận, giúp phá vỡ hoặc giảm kích thước của những viên sỏi đã hình thành và do đó ngăn ngừa các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn khác nhau như bệnh thận đa nang, sỏi thận và viêm bàng quang. Có tính chất lợi tiểu, nó cũng ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu và tăng cường sức khỏe tổng thể của thận. Nó cũng giúp loại bỏ các độc tố không cần thiết ra khỏi cơ thể, do đó nâng cao sức khỏe tổng thể của thận.

3.8 Giảm đau đường hô hấp

Nhờ đặc tính chống viêm, kháng sinh và long đờm mạnh mẽ, Cỏ đuôi ngựa có vai trò quan trọng trong việc điều trị các triệu chứng cảm lạnh thông thường, đau họng , ho không ngừng và cảm cúm. Nó cũng làm giảm nghẹt mũi và nghẹt mũi, loại bỏ các hạt catarrh dư thừa và ngừng chảy nước mũi. Nó cũng giúp giảm đau tuyệt đối khỏi các tình trạng như viêm phế quản, viêm xoang và các bệnh về đường hô hấp khác.

3.9 Tăng cường khả năng nhận thức

Cỏ đuôi ngựa là một phương thuốc thông thường để cải thiện chức năng của não. Các chất chống oxy hóa mạnh có trong nó giúp nâng cao hiệu quả của con đường thần kinh và giúp cải thiện đáng kể khả năng ghi nhớ, sự tập trung, sự bình tĩnh và tỉnh táo của một cá nhân. Một số nghiên cứu chỉ ra rằng những người tiêu thụ Cỏ đuôi ngựa đã tăng cường trí nhớ, lý luận, giải quyết vấn đề và các khả năng nhận thức khác. Là một chất tăng cường trí não, nó kích hoạt việc loại bỏ các gốc tự do khỏi cơ thể, cho phép ngăn chặn các tình trạng như bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, chứng mất trí nhớ, v.v. 

3.10 Giảm nguy cơ ung thư

Rễ Cỏ đuôi ngựa bao gồm nhiều chất chống oxy hóa có ý nghĩa quan trọng trong việc ngăn ngừa và điều trị tổn thương gốc tự do có thể làm phát sinh các tình trạng như viêm, suy thoái các cơ quan, đau đớn và các bệnh thoái hóa. Sự phong phú của quinone và hexapeptide tuần hoàn trong Cỏ đuôi ngựa đảm bảo rằng các tế bào khỏe mạnh không biến thành tế bào ác tính và thậm chí còn giúp tích cực chống lại các tế bào ung thư ở ruột kết, vú và các bộ phận khác.

4 Tài liệu tham khảo

1. Được viết bởi bởi Drugs.com, Cập nhật lần cuối vào ngày 22 tháng 11 năm 2022. Horsetail, drugs.com. Truy cập ngày 29 tháng 11 năm 2023.
2. Tác giả Carsten Gründemann và cộng sự, ngày đăng báo năm 2014. Equisetum arvense (common horsetail) modulates the function of inflammatory immunocompetent cells, pmc. Truy cập ngày 29 tháng 11 năm 2023.